Kwabalen planten zich weer voort in de Beerze

By admin vijverbakken vissen Reacties uitgeschakeld

Omdat de kwabaal (spreek uit: kwab-aal) in de jaren ’70 van de vorige eeuw volledig verdwenen was uit de Brabantse beek de Beerze, zetten Waterschap de Dommel en Sportvisserij Nederland hier van 2009 tot en met 2013 nieuwe kwabalen uit. Het was al bekend dat de vissen goed groeiden en ook paairijp werden, maar jonge kwabaaltjes bleven lange tijd onvindbaar. Op dinsdag 23 juli werd een heel klein exemplaar van 13 centimeter gevangen. Daaruit blijkt dat de kwabalen zich nu ook zelfstandig hebben voortgeplant.

Direct nadat ecoloog Mark Scheepens van Waterschap de Dommel het jonge visje in zijn schepnet aantroffen had, nam hij contact op met het Vlaamse Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). Als partner in het kwabaal-project van de Beerze kweekte dit instituut de uitzette dieren. Vrij snel werd bevestigd dat de vis niet een van de uitgezette dieren kon zijn, waarmee het om natuurlijke voortplanting moest gaan. Dat leek inderdaad aannemelijk, want afgelopen winter had het water een temperatuur van 2° tot 6°C – ideaal voor de voortplanting van deze soort.

Heel wat eisen

Uit de vangst blijkt ook dat jonge kwabalen weer voldoende geschikt voedsel vinden in de Beerze om te kunnen opgroeien. Zodra ze vrij kunnen zwemmen zijn kwabaallarven amper 3.7 mm groot en voeden ze zich met piepklein zoöplankton. Naarmate ze groeien, schakelen ze over naar grotere prooien. Al met al stelt de kwabaal heel wat eisen aan zijn habitat.

Overstromingsvlaktes

Verwonderlijk was het niet dat Scheepens de jonge kwabaal ving in de overstromingsvlakte de Lochtse baan. Dit soort vlaktes zijn ideaal als paai- en opgroeigebied voor diverse vissoorten omdat ze in het vroege voorjaar volop voedsel bevatten voor jonge vis. De vergelijking met kraamkamers is dan ook volledig op zijn plaats. Overstromingsvlaktes dienen ook als waterbuffer omdat overtollig water erin opgeslagen wordt. Dit is vooral gunstig in lange, droge periodes zoals die van deze en afgelopen zomer.

Sportvisserij Nederland, Waterschap de Dommel en het INBO zijn het erover eens dat de overstromingsvlaktes cruciaal zijn geweest voor de herintroductie van de kwabaal in de Beerze. Dankzij de vertraagde afvoer van beken neemt het aantal moeraszones en langdurige overstromingen weer toe. Dat is niet alleen bevorderlijk voor de voortplanting van de kwabaal, maar zal de gehele visstand en biomassa aan vis in beken goed doen. Ook veel plantensoorten en andere dieren profiteren van de algehele vernatting van bestaande beekdalen. Dat is hard nodig gezien de huidige waterstanden in de meeste Nederlandse beken.

Kwabalen planten zich weer voort in de Beerze