Ten behoeve van het project Groen Blauwe Rijn Alliantie doet Sportvisserij Nederland al enkele jaren visserijkundig onderzoek bij zogenaamde langsdammen in de Waal. Daarbij komen – naast de beoogde trekvissen – ook vaak enorme hoeveelheden plastic in het net. Rijkswaterstaat heeft daarom besloten een apart onderzoek naar rivierplastic op te starten.
Daar waar bij het visserijkundig onderzoek telkens met één groot net wordt gevist, is het idee om voor het plastic-onderzoek op drie niveaus te gaan vissen. Dit omdat het erop lijkt dat plastic dat langere tijd in het water ligt, zwaarder wordt en naar de bodem zinkt. De concentratie aan plasticdeeltjes vlak boven de bodem zou dus wel eens heel anders kunnen zijn dan de concentratie aan het oppervlak of in het midden.
Macro- en mesoplastics
Omdat scheepschroeven en stroming ervoor zorgen dat het plastic in de rivier in steeds kleinere stukjes uiteenvalt, weet Rijkswaterstaat nog niet hoe fijnmazig het net voor het onderzoek moet zijn. Hoe fijnmaziger, hoe ‘completer’ de vangst maar hoe eerder het net ook verstopt raakt. Een optie is om alleen te vissen op macro- en mesoplastics (stukjes plastic tot een halve centimeter lang) en de kleinere deeltjes met watermonsters te onderzoeken. Die laatste categorie kan ook het milieu schaden als organismen ze opnemen en zo – onder meer via vissen – in de voedselketen terechtkomen.
Hoeveelheid én herkomst
Rijkswaterstaat wil niet alleen weten hoeveel plastic er in het water zit, maar ook de herkomst ervan achterhalen om het probleem bij de bron te kunnen bestrijden. Daarnaast wil de dienst uitzoeken hoe het plastic zich door de tijd heen in het water gedraagt en hoe het zich verspreidt over de rivier. Met die kennis zou het onderzoek op termijn ook gerichter en efficiënter moeten kunnen. Het uiteindelijke doel is natuurlijk een schone rivier vol trekvis. Daarvoor zijn maatregelen – zoals het terugdringen van het gebruik van plastic – onontbeerlijk.
